Makaleler

Kamu ihale mevzuatında iş deneyim belgelerinin farklı tüzel kişilerce kullanımında ana kural; belge sahibinin en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olması ve bu sürede bu Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olması, bu şartların her ihalede aranması ve teminat süresi sonuna kadar muhafaza edilmesi şeklindedir. 

Ancak yurt dışında gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim belgeleri konusunda bir farklılaştırma yapılmış olup buna göre; Kanun kapsamındaki idarelere gerçekleştirilen işler için düzenlenen belgeler hariç yurt dışında gerçekleştirilen işler için düzenlenen belgelerden sadece iş bitirme belgelerinin, belge sahipleri tarafından kullanılması veya TTK md. 195/2 gereğince pay çoğunluğuna dayanarak kurulan şirketler topluluğu ilişkisi içinde hakim şirketin bağlı şirketin belgesini kullanması halinde uygun kabul edilecektir. Belgenin şirketler topluluğu ilişkisi içinde kullanılması durumunda, bu hukuki ilişkinin ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın tescil edildiğini ve korunduğunu gösteren belgeyle tevsik edilmesi; hakların donması veya hakimiyetin hukuka aykırı biçimde kullanılması durumlarının ortaya çıkmamış olması; bildirim, tescil ve ilan yükümlülüklerinin usulüne uygun biçimde yapılmış olması gerekmektedir.

Ayrıca ihaleye ortak girişim olarak teklif verilmesi hâlinde yurt dışında gerçekleştirilen işlerden alınan iş bitirme belgesini kullanan belge sahibinin ortak girişimdeki hissesi oranında geçici ve kesin teminat vermesi zorunludur.

Öte yandan, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 43 ve 45. maddeleri uyarınca; belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara yurt dışında gerçekleştirilen işler hariç, yurt dışında yapım işi gerçekleştiren Türk vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilikler adına iş bitirme belgesi, yabancı ülkedeki ilgili Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Müşavirlikleri/Ataşelikleri tarafından düzenlenmekte, bu kapsamdaki belge başvurularında; iş alındı belgesi, sözleşme, varsa geçici kabul tutanağı ve gerekli görülen diğer belgelerin Ticaret Müşavirlikleri/Ataşeliklere sunulması gerekmektedir.

Diğer taraftan, Ticaret Müşavirlikleri/Ataşelikleri tarafından Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler ile illiyet bağı olduğu değerlendirilen yurtdışında kurulu tüzel kişilerin yurtdışında üstlendikleri yapım işleri için de “İş Alındı Belgesi” verilebilmektedir. Bu durumda; bahse konu duruma ilişkin iş deneyim belgesi başvurularında Ticaret Müşavirlikleri/Ataşelikleri tarafından iş bitirme belgesi düzenlenebilecek olup bu belgelerde, “Yüklenicinin adı soyadı veya ticaret unvanı” satırında, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilerin illiyet bağı olduğu değerlendirilen yurtdışında kurulu tüzel kişilerin ticaret unvanına yer verilmesi, belgeye konu yapım işi için Ticaret Müşavirlikleri/Ataşelikleri tarafından “İş Alındı Belgesi” verilen Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilerin ticaret unvanı ve vergi kimlik numarasına ise belgenin açıklama kısmında yer verilmesi gerekmektedir.

Ayrıca belgelerin üzerine “Bu belge yalnızca yüklenici olarak belirtilen ve yurtdışında kurulu tüzel kişi tarafından kullanılabilecek olup, açıklama kısmında ticaret unvanına yer verilen ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler tarafından kullanılamaz.” şerhi düşülmesi halinde ve sadece yurtdışında kurulu tüzel kişi tarafından kullanılabilecektir.