Makaleler
Tahliye Davalarında Tehir-i İcra Yolu
Tehir-i icra, mahkeme ilamının icra takibine konu edilmesi ve borçlu tarafından bu ilamın istinaf/temyiz edilmesi halinde istinaf/temyiz incelemesi sonuçlanana kadar icra işlemlerinin geri bırakılması anlamına gelmektedir.
İcra İflas Kanunu madde 36: ”İlama karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran borçlu, hükmolunan para veya eşyanın resmi bir mercie depo edildiğini ispat eder yahut hükmolunan para veya eşya kıymetinde icra mahkemesi tarafından kabul edilecek taşınır rehni veya esham veya tahvilat veya taşınmaz rehni veya muteber banka kefaleti gösterirse veya borçlunun hükmolunan para ve eşyayı karşılayacak malı mahcuz ise icranın geri bırakılması için takibin yapıldığı yer icra mahkemesinden karar alınmak üzere icra müdürü tarafından kendisine uygun bir süre verilir. Bu süre ancak zorunluluk halinde uzatılabilir.”
Kira uyuşmazlıklarına ilişkin mahkemelerce verilen tahliye ilamlarının icra takibine konu edilmesi durumunda da gerekli şartların varlığı halinde tehir-i icra kararı alınabilmektedir. Bu şartlar;
1- Öncelikle yıllık kira bedelinin istinaf sınırı üzerinde olması gerekmektedir. Yerleşik yargı kararları doğrultusunda kiralananın tahliyesi davalarında istinaf sınırı yıllık kira bedeli üzerinden, temyiz sınırı ise HMK 362/1-b maddesi uyarınca 3 aylık kira bedeli üzerinden belirlenmektedir. 2025 yılı itibariyle istinaf sınırı 40.000TL, temyiz sınırı ise 544.000,00TL olup bu tutar her yıl yeniden değerlendirme oranı doğrultusunda güncellenmektedir.
2- İcrası istenen ilk derece mahkemesinin tahliye ilamının tehir-i icra talepli olarak temyiz/istinaf edilmesi gerekmektedir. İlk derece mahkemesi ilamının tehir-i icra talepli olarak temyiz/istinaf edilmemesi halinde tehir-i icra kararı verilmesi mümkün değildir.
3- İlk derece mahkemesinden, ilamın tehir-i icra talepli olarak temyiz/istinaf edildiğini gösterir derkenar yazısı alınmalıdır.
4- İcra müdürlüğünce hesaplanacak dosya hesabı ve 3 aylık kira bedeli teminat olarak dosyaya yatırılmalıdır. Teminat, nakit teminat veya teminat mektubu şeklinde sunulabilmektedir.
5- Teminatın yatırıldığını gösterir dekont ve derkenar yazısı icra dosyasına sunularak mehil vesikası verilmesi talep edilmelidir. İcra müdürlüğünce mehil vesikası verildikten sonra verilen mehil vesikası, derkenar, teminat dekontu ve mehil vesikası ile birlikte icra mahkemesine başvurularak tehir-i icra kararı alınmalıdır. İcra Mahkemesi’nce verilen tehir-i icra kararı icra dosyasına sunulduktan sonra icra dairesi tarafından icranın durdurulması kararı verilecek ve ilk derece mahkemesi kararının icrası istinaf/temyiz incelemesi sonuçlanana kadar duracaktır.
İcra mahkemesi tarafından tahliye taahhütnamesine dayalı olarak verilmiş itirazın kaldırılması ve tahliye kararları İİK m. 36'a göre tehiri icra kararı verilebilecek kararlardan olmadığı için bu kararlara karşı tehir-i icra yoluna başvurulamamaktadır.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesi 03.02.2020 tarihli, 2019/3147 Esas, 2020/218 Karar sayılı ilamı:
“Dairemizce yapılan değerlendirmeler neticesinde; HMK.nın 355.maddesine göre istinaf incelemesinin dilekçede belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılabileceği, ancak kamu düzenine aykırılık görülmesi halinde bu hususun resen nazara alınabileceği, dosya kapsamı, mevcut delil durumu dikkate alındığında, mahkemenin vaka ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, hükümde kamu düzenine aykırılık da tespit edilmediği anlaşıldığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK.'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine, dava İİK'nun 275 maddesi uyarınca açılan itirazın kaldırılması ve tahliye istemi olduğundan ve İİK'nun 36. maddesine göre tehiri icra kararı verilebilecek kararlardan olmadığından tehiri icra isteminin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.”
Sonuç itibariyle; tahliye taahhütnamesine dayalı olarak icra mahkemesince verilen itirazın kaldırılması ve tahliye kararlarına karşı tehir-i icra yoluna başvurulamamaktadır. Kira ilişkisinden kaynaklı tahliye davalarında ise; bir yıllık kira bedelinin istinaf sınırının üzerinde olması halinde istinaf kanun yoluna, 3 aylık kira bedelinin temyiz sınırının üzerinde olması halinde temyiz kanun yoluna başvurulabilmektedir.